Lối thoát

Chả là có lần hắn bị người ta đuổi ngay ra khỏi quán như loài chó dại. Nhục! Hắn nhục lắm. Hắn từng thề, sẽ có ngày trở lại đá vào mặt cái lũ khốn kiếp đó. Cả mấy con ca ve mạt hạng cũng làm phách mà vênh váo. Bây giờ tiền rúc rích đầy túi chúng nó lại chẳng dạ dạ anh anh, sặc mùi đĩ thoã. Nghĩ đời kể cũng đểu cáng thật!

Hắn sờ soạng tay vào túi rút chiếc điện thoại, mắt nheo lại để nhìn cho rõ, mà cuối cùng hắn cũng chả bấm được số nào chỉ toàn nghe tiếng nói ngạo nghễ phát ra: "Số thuê bao quý khách vừa gọi không đúng..."

- Không đúng là không đúng thế nào? Anh đang muốn nói chuyện với em đấy.

Hắn điên hay cố tình vặn vẹo, lả lướt với cái giọng nói lạnh lùng ấy. Mà hắn có biết sử dụng điện thoại gì đâu, hắn mua cũng chỉ để làm le với thiên hạ, cái thời buổi nhìn người ta qua vật chất kể cũng làm cho hắn đến khổ sở. Nhưng khi nhìn vào cũng sành điệu lắm, có điều chỉ hắn mới biết chưa có số của ai để gọi cho hoàn thành cái thủ tục thời thượng đó.

Lảo đảo một lúc hắn ghé vào nhà Lợi khoèo, vừa trông thấy hắn Lợi khoèo đã đôn đả làm hắn đến sung sướng.

Chả là hôm nay thằng hắn giàu rồi nên định bụng mời em nhậu một bữa. Lợi khoèo liếc mắt, cố nhìn thật kỹ mấy đồng bạc mới toanh mà hắn xìa xìa trên tay, rồi ngoắc thằng nhỏ con Lợi khoèo đang chơi gần đó, chạy qua mua tí gì về lai rai. Hắn còn hào phóng bao luôn thằng cu mấy đồng tiền lẻ.

Chợt hắn nghĩ, khi có tiền thằng nào chả đại lượng chả phóng khoáng ra trò. Cứ soi vào bụng hắn thì hắn đến khoái lắm, cả cái thằng chưa từng cho vợ con một ngày sung sướng, đói khổ chạy từng bữa ăn, mà cũng có gì đâu, lúc nào cũng chén mắm trong, mặn chát. Nhìn con cái hắn ốm lòi sườn, mũi dãi lúc nào cũng lòng thòng mà hắn căm không chịu được. Hắn căm cái đời hắn. Căm cái lão già sinh ra hắn.

Có lần say xỉn về hắn trỏ tay lên cái bàn thờ chênh vênh trên vách mà chửi ông cụ. Còn con vợ hắn, đeo đét tới khổ sở, tóc tai lúc nào cũng bù nhùi nhưng hắn lại rất thương. Nghĩ lại cái ngày hắn chưa cưới vợ, hắn yêu con đàn bà ấy lắm chứ, cứ muốn nâng niu, chăm chút cả ngày thôi. Vậy mà cái nghèo đói lại chẳng buông tha mà bám riết, vần hắn trong vũng nhục. Ngày con hắn đau, khóc thét, hai vợ chồng hắn thay nhau chạy quýnh chân, cũng chẳng ai dám cho hắn vay lấy một đồng. Nhìn con hắn tím tái mà hắn uất lên muốn khóc, muốn đá văng tất cả, đá văng cái cảnh đời khố nạn.

Nhưng giờ thì ổn rồi, hắn đã có tiền, hắn sẽ mua đồ ăn ngon cho vợ con hắn, hắn sẽ mua ti vi cho vợ con hắn xem. Hắn sẽ vênh lên cho ả vợ hắn thấy hắn cũng giỏi lắm. Một thằng đàn ông hẳn hoi mà. Hắn nghĩ, nhà nước kể cũng công bằng, khoản đãi người nghèo, hắn cũng chen chân vào một suất vay xoá đói bởi cái dự án trang trại mà người ta hướng dẫn cho hắn. Cầm trong tay ba mươi triệu, hắn tính toán sẽ làm một trang trại hoành tráng. Hắn sẽ thả cá nuôi bò. Cái lợi thu hàng năm cũng dư giả cho vợ con hắn đầy ăn đủ mặc. Hắn cũng đếch cậy vạ vào thằng nào. Rồi cũng lắm kẻ phải chạy theo mà tán dương hắn.

Hắn cười khoái trá trong cái viễn tưởng của chính mình, chợt Lợi khoèo mời hắn nâng cốc. Hắn chễm chệ tu luôn một hơi rồi khà một tiếng rõ vang.

- Anh nói chú nhé! Cái thời buổi này, có tiền thì thằng chó nào chẳng hay chẳng giỏi nhưng cốt là ta biết xoay làm sao để tiền nó lại đẻ ra tiền. Lần này chú thích thì theo anh, anh có tiền đây mình mở trang trại.

Nghe hắn nói, Lợi khoèo tỏ vẻ ngơ ngác nhưng ánh mắt lại sáng lên như mở cờ trong bụng. Hắn nhủ thầm, chả bõ công ngày trước hắn anh anh em em với nó.

Nghĩ cái thâm tình của Lợi khoèo và hắn chỉ gặp nhau của hai kẻ nát rượu. Nào ngờ, cả hai sắp giàu rồi nghĩ cũng vui lắm chứ. Cái thằng đầu óc tó rọ như hắn mà có lúc nghĩ ra nước ấy kể cũng khả thi phếch. Lợi khoèo chăm chú dà dạ ngọt xớt, đôi mắt trỗi lên cái tham vọng sùng sục. Cả hai lại dìu nhau trong cái mộng đời mà hắn nghĩ là đích tuyệt.

Màn đêm nhè nhẹ ru cảnh vật bằng cái ươn ướt của sương núi và thoảng vài ngọn gió nhẹ tênh, làm hắn thấy lạnh. Chợt hắn rùng mình, nhớ sực là khi đi đã hứa mua gì về cho tụi nhỏ, nhìn sang Lợi khoèo đang gù gật, hắn nhếch mép cười:

- Chú còn phải tập luyện cho cừ vào, bữa nào anh em mình lai rai một bữa cho đời nó lên tiên!

Nói xong hắn lịu xịu ra về, ánh trăng hắt bóng hắn xuống con đường đất đỏ lởm chởm đá dăm.

Tự dưng hắn thấy buồn buồn rồi hắn hát. Câu hát chẳng đầu chẳng cuối, cứ nhập đoạn này rồi mất đoạn kia. Được một quãng hắn rẽ vào quán bà Trinh già, hắn định bụng phải mua gì đó cho lũ nhỏ. Nghĩ đến cảnh bốn đứa đang háo mắt trông hắn về mà hắn thấy vui vui. Hôm nay có tiền rồi hắn sẽ xả láng một bữa, tội gì mà kì kẹo trong lúc túi tiền rúc rích, vợ hắn, con hắn chứ ai vào đây.

Vừa về đến, hắn đã oang lên, nồng sặc mùi rượu. Thấy vợ nhăn nhó, hắn cười xuề xoà rồi vòng tay ôm vợ nũng nịu, mấy đứa nhỏ thấy vậy cười ran lên. Đã lâu lắm hắn mới có được cảm giác này, hắn thấy hạnh phúc, tự dưng cười mà nước lại ứa ra cả khoé mắt. Tự dưng hắn thấy mình trẻ con quá. Lũ nhỏ vẫn ngốn ngấu mớ quà bánh hắn mang về trong cái sung sướng thơ ngây.

Mấy ngày nay hắn bận túi bụi, sáng ra lại cầm cái rựa vào rừng hết quan sát rồi lại nhẩm tính, kiểu gì cũng không xong. Đất rừng núi cứ ngoan cố, hết cao chỗ này rồi trũng chỗ kia. Hắn tìm mãi vẫn không được mắt địa thế để đào ao thả cá, ngó bộ cũng khó khăn lắm.

Chiều về, ăn cho xong bữa hắn ra sân ngồi trầm tư suy nghĩ. Mọi suy tính cứ rượt nhau trong đầu óc nhưng chẳng rõ hình thù. Không gian đã bắt đầu giăng lên bức màn tối còn loang lổ vài mảng trắng xa xa, bầy mù mắt cũng kéo nhau túa ra dày đặc trong không trung. Vài cánh chim bắt muỗi cũng sãi cánh lượn vòng trên đầu hắn như mặc sức vùng vẫy, xuyên toạc cái bóng đêm đang vùng vằng nham nhở.

Rít xong điếu thuốc, hắn vứt tàn rồi đứng lên trở vào nhà vơ vội áo thủng thẳng bước đi mặc cho vợ hắn gọi với theo. Hắn tạt qua nhà Lợi khèo định làm vài ly lai rai rồi cả hai bàn tính. Tiền trong túi đã vơi đi lưng lửng trách sao hắn không lo. Ăn tiêu thì thoả đấy nhưng cái nợ nó còn trì nặng trên đầu trên cổ.

Được một lúc, cả hai quyết định không nghĩ ngợi gì nữa. Đắn đo hoài cũng chả tới đâu.

Vậy là sáng hôm sau hắn kêu thêm vài người đi thực hiện cái ý tưởng sẽ lật trang cuộc đời hắn. Kế hoạch chỉ còn bước thực hiện là xong, hắn nghĩ thế là ổn. Ngày nào thằng hắn cũng hân hoan vui vẻ lắm, tự dưng hắn thấy cuộc sống đầy ý nghĩa, và nhất là khi đã vui thì không thiếu rượu được, cả đám đàn ông ít nhất cũng dăm người cùng khà khề huynh hữu.

Rượu vào hắn lại rút điện thoại ra, cái điệu bộ sành điệu hả hê. Có những tối họp thôn hắn ngồi chễm chệ ngay giữa phòng, giương điện thoại mở nhạc oang oang, nhưng cũng lắm con mắt thích thú và ao ước, biết thế thằng hắn càng được thể hãnh diện.

Ao cá đào xong nhưng khó nhất là đang mùa khô, nước khe cứ ri rỉ, kiểu này hắn lại phải mở đường nước mới xong.

Công việc đào ao đâu đã vào đó, đứng trên đồi nhìn dòng nước trong vắt chảy vào đầy ao mà hắn thấy phục mình chi lạ. Chỉ còn khâu mua cá thả vào, hắn nghe người ta móc nối nên cũng biết vài chỗ giống tốt. Mồ hôi vã ra đầm đìa cũng không ngăn đươc cái viễn cảnh đang dệt thảm trong đầu hắn. Hắn cười khùng khục đắc chí, rồi hắn nghĩ phải làm thêm một cái chòi nhỏ định là ở canh cá, và không quên sắm một can rượu rõ to. Hắn định bụng dần dạo giải sầu. Mấy ngày nay Lợi khèo và hắn cứ quấn nhau như hình với bóng, nghĩ cũng đồng tâm tương cảnh.

Thời gian cứ trôi qua, đêm đó hắn uống say rồi ngủ bén lúc nào không hay. Trời gần sáng sương toả xuống rỉ qua cái chòi nhỏ làm hắn thấy lành lạnh. Hắn trở mình suy nghĩ, tự dưng hắn nghe buồn buồn không yên, nghĩ đến trận đòn hôm qua hắn lỡ tay đánh vợ mà hắn bứt rứt. Cứ nhìn mấy tờ giấy báo nộp tiền ngân hàng lòng hắn lại nóng lên chồn dạ, thêm cái lèm bèm của đàn bà, trách sao hắn không kìm cái khốn nạn mà nện luôn một đà.

Nhìn ra mặt ao, mọi thứ tĩnh lặng không một tiếng động như đang vùi trong sương mà ủ giấc. Hắn lo lắng, thấy trên ti vi người ta nuôi cá chúng cứ nhung nhúc khắp ao, còn cá của hắn lại lặng tờ không thấy. Tiền của hắn đổ vào đó, nếu vụ này thất bát đời hắn chỉ còn thiếu nước ăn mày.

Tiền vào nhà khó như gió lùa nhà trống, loáng một cái đã nhẵn túi. Hắn chỉ còn biết bám víu vào cái ao cá của mình. Ngày nào cũng ở đó, hết trông ngó lại thả lưới dò dẫm.

***

Trời đương giữa hạ, nắng gay gắt. Tự dưng mấy ngày nay đổ mưa ròng ra rả không ngớt. Hắn nằm co ro, nhìn bông bóng bì bụp trên nước, gió lùa mưa phất tạt vào sạp hắn nằm lạnh ngắt. Được một lúc vợ hắn đưa cơm ra. Mưa làm tóc thị bết lại chẹp nhẹp, hai cái ống quần ướt hít sát vào hai ống chân tong teo. Thị đon đả rút nồi cơm bọc trong túi ni lông rồi bảo hắn ăn.

- Chỉ thế thôi à?

Hắn hỏi vợ mà ánh mắt chun lại như một đứa trẻ. Đặt giữa nồi chỉ vỏn vẹn chén nước mắm trong gọn lỏn. Hắn ngao ngán và cho hết bữa.

- Ngân hàng lại gởi giấy đòi tiền. Mình xem cá lứa này bán tháo được chưa, tôi lo quá! Mưa thế này coi chừng nước tràn bờ là coi như hết.

- Đúng là đàn bà! Chả việc quái gì phải lo. Tôi tính toán cả rồi, tràn thế nào mà tràn. Thôi! Mang đồ về trông con.

Thị cũng chả còn lòng dạ nào cà nề với hắn, đứng lên quàng vội tấm ni lông rồi lẩn vào làn mưa.

Nằm trơ một mình hắn suy nghĩ vu vơ theo điệu nhạc từ cái điện thoại hắn mua phần tiền vay. Rồi hắn nhớ lại những lần say sưa cùng mấy ả quán bia ôm đầu thôn mà thích thú. Mặc cho gió cứ rú từng hồi dài quật những sợi mưa liêu xiêu bốn phía.

Đến đêm, nước trong nguồn ào ra như lũ quét. Gió quất mạnh làm hắn thức giấc. Hắn đội vội cái nón cời rách chạy ra phía bờ. Nước đã mấp mêm sắp tràn. Nhìn xung quanh lênh láng là nước. Kiểu này trời hại hắn rồi, hắn chạy quýnh tìm đường tháo nhưng chẳng bõ bèn gì, chỉ thấy nước ngày tống càng lúc càng mạnh, độ vài tiếng nữa là tiền, cá của hắn coi như tiêu tán đường.

Quýnh quáng, hắn chạy về gọi thêm Lợi khoèo và vài người giúp sức. Hắn la toáng lên đắp thêm bờ chặng nước tràn ra. Dấu chân người chạy đì lớp đất đỏ làm nhẵn ra trơn nhuốt. Mưa càng lúc càng to, ếch nhái cũng hoảng mình lặng tiếng. Lâu lâu vài đường sét lại xé toang cái màn đẫm nước như gầm gừ hăm he muốn chém toạc bóng tối.

Đương lúc lúi cúi đào vét, chiếc điện thoại rơi tỏm xuống nước, hắn giật mình tiếc của, mò mẫn tìm kiếm. Cầm chiếc điện thoại chảy ròng nước trên tay, hắn ném luôn một đường, chiếc điện thoại lăn lộc cộc trên sàn lán. Hắn lại hì hục, nước mưa hoà lẫn mồ hôi chảy dài trên đầu trên mặt hắn mặn chát. Ông trời như bị thảm mây đen che lấp cứ mặc nhiên xối nước xa xả không ngớt. Mọi người đã bắt đầu thấm mệt, chỉ còn đành đoạn nhìn nước vô tình lùa cá của hắn phăng đi. Vợ hắn cũng chạy quýnh ra, thị chỉ kịp vơ vội cái mâm ăn che lên đầu. Nhìn thấy nước lênh láng thị bũn rũn buông tay kêu trời thảm thiết. Thị cũng chẳng đứng nỗi mà khuỵ luôn, đất văng lên bẹp nhẹp vào tóc.

Trời cũng hưng hửng sáng, xung quanh một tràng nước vàng đục vẫn lặng im chảy. Mưa bắt đầu tạnh mọi người cũng tản về, có muốn giúp cũng không được nữa. Chỉ còn hai vợ chồng hắn là còn ngồi trơ giữa trời.

Tay hắn bắt đầu run lên còn mụ vợ cứ ư ử như không còn chút sức lực để kêu gào. Mà có gào cũng chả ai nghe, chỉ có lũ ếch nhái vọng lại từng hồi râm rả. Vậy là hết, hết thật rồi. Tiền của bị nước cuốn đi, nghĩ lại đống giấy báo tiền lãi ngân hàng xếp chồng đợi ngày trả thì hắn chỉ muốn chết đi cho xong. Cái thằng chưa bao giò kiếm được lưng triệu chứ đừng nói là ba mươi triệu, hắn đào đâu ra bây giờ? Lão già nhà hắn cả đời sống nghèo đói cả khi chết chắt mót cũng chỉ được cái nhà tôn lụp xụp. Trắng tay rồi. Hắn mệt mỏi miệng chả buồn động tiếng quay về, mưa tạt những hạt nhẹ tênh vào người hắn rát buốt.

***

Từ ngày lũ quét, hắn không bước chân ra ngoài. Suốt ngày cứ trầm tư như đang mưu tính điều gì, hễ vợ hắn nhăn nhó hắn lại nổi sùng lên hung dữ, có lúc trút giận lên đầu mấy đứa nhỏ. Hắn thèm được say, thèm được quên. Khốn nỗi, tiền cháy túi có muốn được uống say để quên phắt đi cũng chả được. Lợi khoèo mấy ngày nay cũng mất biệt.

Có lần trên đường về, hắn nghe người ta kháo chuyện nhà hắn, nghe đâu không có tiền trả cả lời lẫn lãi sẽ bị bắt tù chứ chẳng chơi. Tiền chẳng đẻ ra tiền mà bị trói vào vòng tù tội, hắn sợ phải ngồi tù, sợ cảnh bị giam cầm. Con số ba mươi triệu cứ vờn đi vờn lại trong đầu làm hắn đến thấp thỏm. Hắn đào đâu ra ngần ấy tiền mà trả nợ, cả mớ giấy báo lãi còn chình ình ở nhà. Hắn đến chết thôi, mãi gióng nghe người ta kháo nhau, hai chân lập chập làm hắn ngã chúi nhìu xuống đường.

Cả ngày hôm sau, hắn đột nhiên vui vẻ hắn lên. Hắn kéo cả bốn đứa nhỏ ra giếng tắm cho từng đứa một. Đến chiều chẳng biết mang ở đâu về con gà mái già, đi luôn vào bếp chuẩn bị cơm tối. Vợ hắn đi làm về thấy là lạ nhưng cũng vui lắm. Tối đó, mấy đứa con được ăn no, đùa giỡn một chút rồi lăn ra ngủ say. Nhìn con hắn mà hắn thấy mình có lỗi, cái thằng cha như hắn chả ra gì. Rồi hắn quay sang rủ rỉ với vợ. Nhìn cái hành động khác ngày của hắn thị không khỏi thắc mắc. Như sực nhớ ra điều gì, hắn ngồi bật dậy lấy cái chổi con quét bàn thờ ông cụ, chỉnh chu cái bàn thờ lâu nay sắp rơi trên vách. Hắn lẩm bẩm khấn.

Đêm từ từ trôi, hắn vẫn trằn trọc. Lắng nghe tiếng thở đều của mấy đứa nhỏ mà lòng hắn thắt lại, còn vợ hắn vẫn đang say bìu sau một ngày đi cuốc đất mệt lả. Hắn nhìn vợ con một lượt trong cái nhoè nhoẹt rồi rón rén vơ lấy sợi thừng trên vách đi thẳng ra đêm tối. Hắn phải đi két thúc cuộc đời, hắn phải chết, hắn sống một cuộc đời vô tích sự, những tưởng sẽ mang lại cho vợ con cuộc sống sung sướng, được đổi đời, nhưng cuối cùng nợ vẫn đang ngập luốt đầu. Cảnh tù tội đang chờ hắn. Hắn không thể vào tù không thể thế được. Chết! Chết là hết, nhà nước sẽ xí xoá, sẽ hết nợ. Đó là lối thoát hi hữu nhất bây giờ. Hắn đinh ninh thế và hắn đi, cái bóng khập khiểng trong đêm mờ mờ hệt như một vong hồn vật vờ vô định. Hắn đứng trước cái ao cá cạn khô chỉ có vài trũng con còn đọng ít nước mưa là phảng phất cái ánh sáng mờ nhạt của trăng. Mọi kỉ niệm cứ thi nhau ùa về dội vào tim hắn thật đau. Hắn khóc như kẻ tội nghiệp đang bị dồn vào đường cùng.

Ngồi được một lát hắn đi xa hơn vào rừng. Gió thổi mỗi lúc một mạnh, ù ù qua tai, tự dưng hắn thấy nổi da gà, thấy lạnh gáy. Tà áo phía sau cứ phần phật như hối thúc.

Nhìn thòng lọng treo ngang cành cây hắn thấy ơn ớn, cơ mặt cứ giật từng hồi, hắn thôi không khóc nhưng nước còn rịn chặt trên mặt. Nhắm mắt thật chặt, hắn bước lên, vĩnh biệt tất cả, gia đình hắn, vợ hắn con hắn, cả cái mảnh đất vùi hắn trong góc nghèo. Hắn cảm giác cái đau đớn cái nặng trì đang siết chặt ở cổ. Hắn vùng vằng, sợi dây vẫn khinh khỉnh siết, gió vẫn ù ù như sắp mang hắn đi.

"Phịch"!

Hắn rơi tỏm xuống co ro một đống, quờ quạng, thì ra trong lúc vội hắn vơ phải sợi thừng mục. Hắn nấc lên nức nở, đấm tay vào đất. Sao trời còn trêu ngươi hắn cả lúc hắn muốn chết, tàn nhẫn bắt hắn chết đi sống lại.

Đột nhiên hắn im bặt, mặt gườm lại đứng lên định bụng làm lại. Sợi dây vất ngang cành cây phật phờ. Tự dưng hắn ngồi bệt xuống mệt mỏi, hắn lại khóc. Hắn sợ cảm giác nghẹt thở. Sợ chết. Nhìn chung quanh mọi thứ vẫn mờ mờ chỉ toàn tiếng nước chảy và côn trùng âm ỉ, cả tiếng cú rừng rợn người.

Suy nghĩ một lát hắn quẹt ngang mắt rồi chạy thật nhanh như ma đuổi, chả việc gì phải chết, hắn chết thì vợ hắn con hắn biết trong vào ai. Hắn là đàn ông mà, ngày trước hắn chả vỗ ngực tự đắc.

Về đến nhà, nhìn mấy đứa nhỏ vẫn đang mê man cười ngay trong giấc ngủ, hắn thở dài nhưng rất khẽ. Hắn bẽn lẽn nhẹ bên cạnh vợ, cái hơi ấm phả ra ôm toả lấy hắn, ghì chặt. Mọi thứ vừa diễn ra như một cơn chiêm bao, thật đau và thật nhanh. Bên ngoài gió vẫn lùa vù vù qua vách mang theo tiếng chó oẳng và tiếng gà gáy sớm. Ngày mai sẽ lại đến, hắn sẽ lại tìm lối thoát của đời mình. Nhưng chí ít hắn thấy mình không cô độc. Hắn thiếp đi trong cái ươn ướt của mắt.